Hiện nay theo quy định pháp luật có 2 hình thức thừa kế là thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Trong trường hợp thừa kế theo di chúc thì tài sản được chia theo ý nguyện của người để lại di chúc. Tuy nhiên, nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của những người có quan hệ thân thiết với người, Bộ luật dân sự 2015 đã quy định về những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Vậy ai là người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc?

Ai là người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc?

1. Di chúc là gì?

Điều 624 Bộ luật dân sự 2015 quy định di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

Di chúc có thể lập thành văn bản hoặc di chúc miệng. Dù được lập theo hình thức nào di chúc đều phải đảm bảo điều kiện theo quy định pháp luật mới được xem là hợp pháp.

>>Xem thêm:

Thừa kế theo di chúc là gì? Một số quy định về thừa kế theo di chúc

2. Người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc

Người lập di chúc có thể lựa chọn bất cứ chủ thể và quyết định phần di sản mà mỗi người được hưởng theo theo ý chí nguyện vọng cá nhân của mình. Tuy nhiên, nhằm đảm bảo quyền và lợi ích của những người có mối quan hệ ruột thịt với người để lại di chúc, khoản 1 Điều 644 Bộ luật dân sự 2015 đã có những quy định về những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc như sau:

“1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

Theo đó, con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng, con thành niên mà không có khả năng lao động của người để lại di chúc vẫn sẽ được hưởng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật khi không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó.

>> Xem thêm:

Dịch vụ Luật sư thừa kế uy tín – Luật Hùng Phí

3. Cách tính 2/3 của một suất thừa kế theo pháp luật

Theo Điều 649 Bộ luật dân sự 2015, thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.

Hiện nay, có 03 hàng thừa kế theo pháp luật được quy định cụ thể tại khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

• Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
• Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
• Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Đồng thời pháp luật cũng quy định rõ, những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau (khoản 2 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015). Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản (khoản 3 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015).

Từ các quy định trên có thể xác định một suất thừa kế theo pháp luật bằng tổng giá trị di sản do người chết để lại chia cho số lượng người thừa kế hợp pháp trong một hàng thừa kế. Công thức như sau:

Một suất thừa kế theo pháp luật = Tổng giá trị di sản / Số lượng người thừa kế hợp pháp trong một hàng thừa kế

2/3 của một suất thừa kế theo pháp luật = 2/3 x (Tổng giá trị di sản thừa kế / số người hưởng di sản thừa kế hợp pháp)

Ví dụ: Vợ chồng ông A bà B có 1 người con gái là C. Cha mẹ ông A đã mất hết. Ông A mất ông để lại di chúc và có di sản là 600 triệu đồng. Vì mâu thuẫn với vợ nên trước khi mất ông A đã lập di chúc để lại toàn bộ tài sản riêng của mình cho con gái là C.

Trong tình huống này di sản của ông A sẽ được chia như sau:

Theo quy định thì hàng thừa kế thứ nhất của ông A sẽ bao gồm vợ là bà B và con gái là C. Do đó, nếu chia theo pháp luật thì bà B và bà C sẽ được nhận phần di sản thừa kế bằng nhau là 300 triệu đồng.

Tuy nhiên, do mâu thuẫn với vợ, ông A viết di chúc để lại toàn bộ tài sản cho con gái nhưng theo Điều 644 Bộ luật dân sự 2015, bà B thuộc đối tượng người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc và được hưởng 2/3 của một suất thừa kế theo pháp luật.

Cụ thể, bà B vẫn được hưởng phần di sản bằng: 2/3 x 300 triệu đồng = 200 triệu đồng.

Do đó, di sản của ông A sẽ được chia như sau:

– Bà B (vợ ông A) được hưởng 200 triệu đồng;

– Bà C (con gái ông A) được hưởng 400 triệu đồng.

>>Xem thêm:

Người thừa kế theo di chúc chết trước người để lại di sản

4. Câu hỏi thường gặp

4.1 Thế nào là con chưa thành niên?

Theo khoản 1 Điều 21 Bộ luật dân sự 2015, người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.

4.2 Điều kiện để được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc là gì?

Điều kiện chung để hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc là:

• Không từ chối hưởng di sản thừa kế theo Điều 620 Bộ luật Dân sự năm 2015;
• Không bị mất quyền thừa kế di sản theo Điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015;
• Cá nhân còn sống vào thời điểm mở thừa kế.

4.3 Có bắt buộc công chứng hoặc chứng thực di chúc không?

Điều 635 Bộ luật dân sự 2015 quy định về di chúc có công chứng hoặc chứng thực như sau “Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng hoặc chứng thực bản di chúc”. Như vậy, pháp luật không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực di chúc. Tuy nhiên, nên công chứng hoặc chứng thực di chúc nhằm đảm bảo giá trị pháp lý của di chúc cũng như hạn chế các tranh chấp về sau.

Trên đây là nội dung Ai là người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc? mà Công ty Luật Hùng Phí xin gửi đến Quý khách hàng để tham khảo. Nếu Quý khách còn vướng mắc về vấn đề này hay cần luật sư tư vấn đối với trường hợp, vụ việc cụ thể của mình, Quý khách hãy vui lòng liên hệ luôn hôm nay với Luật sư của Công ty Luật Hùng Phí để được hỗ trợ, tư vấn kịp thời.

Thông tin liên hệ:

Công ty Luật Hùng Phí

Điện thoại: 0962 75 28 38

Email: info@hungphi.vn

Website: hungphi.vn

Trân trọng cảm ơn Quý khách hàng!